Потребителски вход

Запомни ме | Регистрация
Постинг
07.02.2012 17:52 - Да изпратим по една мартеница в Р Македония
Автор: balkanec Категория: Регионални   
Прочетен: 2852 Коментари: 0 Гласове:
4

Последна промяна: 07.02.2012 22:33


В Р Македония мартеницата е полузабравена - едно време през 50-те са им я забранявали - но сега когато някой пита в мрежа - хората си спомнят с радост и търсят откъде да си купят мартеници.
Спомена за мартениците от детството им най-често е свързан с близки от България.

Наближава Баба Марта.

Идеята е който иска да пусне обява в мк-мрежата, че подарява мартеница и да я изпрати на някой желаещ в писмо.
Струва една пощенска такса за писмо.
Важен е жеста - така ще покажем добронамереност към тези хора.

Един хубав спомен от детството и един народен обичай струва повече от хиляда страници исторически примери. Затова няма смисъл да влизаме в спорове с тях на такива теми - това си е работа само на хората от Пиринска Македония - те знаят как да общуват с тях. Нека да потърсим първо общото, което ни обединява, вместо само да търсим различия.

Който иска и има предложения - да влиза в групата:

http://bg-bg.facebook.com/groups/338958742810536/



image
Пижо и Пенда


image
Древна българска свастика



В Р Македония ги наричат мартинки. В различни краища ги слагат по различно време - на 1-ви или на 14-ти март. Отдавна не се продават никъде, затова хората, които помнят обичая, си ги правят сами или ги купуват от България. Някои общински управи се опитват да възродят традицията. СБОРНИКЪТ НА БРАТЯ МИЛАДИНОВИ (1861 год., стр. 522):

image


МАРТЕНИЦАТА НА БАЛКАНИТЕ

Мартинки от Р. Македония

image

"Мартинки од личната колекција на мојот брат"

През 50-те им забранявали обичая като "бабини деветини". Но доста хора го помнят от детството си, а и отново имат желание да го възвърнат:

image

"Kупувам мартинки пред да појдам на изложбата на Пикасо
Софија, 14 Maj 2009"


image

ЗА СЕКОЕ ДЕТЕ ПО ЕДНА МАРТИНКА

Мартинки - Малку подзаборавена традиција

Мартинки за 639 новороденчиња во Аеродром

Со цел да ја врати старословенската традиција на славење на празникот Баба Марта, градоначалникот на Општина Аеродром Кирил Тодоровски им додели по една мартинка на 639 новороденчиња родени во Општина Аеродром. Од Општината велат дека целта на доделување на мартинките е да се доближи празникот до најмалите кој во минатото многу се празнувал. Заедно со мартинките, општинарите поделија и флаери на кои пишува дека мартинките треба да се носат од 1 март до расцветување на првото дрво. (Весник „Вест“)


 

Ето как се радват хората на спомена от детството:

"Дали некој знае што се мартинки?

Барав низ Скопјево да купам но луѓево се зачудени и прв пат слушаат."

"koga bev malecka imav prijatelka koja sekoj 1vi Mart mi isprakase cestitka so martinka (inaku taa ziveese vo Bugarija) i iskreno mn se raduvav."

"..леле и јас ги обожавав..не им го знам значењето, но знам дека секој 1 март со душа го чекавме чичко поштар да дојде и да ни донесе писмо од тета од Бугарија каде имаше 2 мартинки. Во писмата пишуваше..поздрав за двете мои милички од Баба Марта.."

"Кога бев мала носев и ги обожавав  image image image Годинава Надица е мала, но за догодина секако ќе и направам"

"kaj nas tradicija bese babata da ni gi plete martinkite"

"А има ли некаде да се купи мартинка?"

"jas koga bev mala nosev martinki, koi mi gi prakase baba mi od Bugarija. Sekoja godina imav nova martinka. Sakam i moite deca da nosat i ako ne najdam za da kupam, ke pobaram niz fiokite kaj majka mi da vidam dali ima nesto ostanato od moite martinki."

"I jas kako mala nosev martinki - majka mi mi pravese, samo kaj nas vikat deka se stavaat koga prv pat ke vidis lastovicka. Jas na Angela zdravje od godina sekako ke i stavam."

"Кај нас овие се викаат МОЊАЦИ и се ставаат на 14 март."

"Denes koga se vrativ od rabota svekrva mi na Ana i dade martinki za na raka"

"eeeee koga bev mala kolku sum nosela martinki heheheimage image "

"da kako deca nosevme martinki image image mnogu mi se dopagaa"

"Кога бев мала носев мартинки, ги имаше се продаваа и по некоја традиција баба ми ни ги купуваше. Сега немам видено некаде да се продаваат. Во Бугарија носат сите и мали и големи и стари, а кај нас порано носеа сите деца, а сега и децата се поретко. Мислам дека некако полека се губи традицијата image "

"da da i jas se sekavam obavezno vo mart nosevme martinki ama sega nema nisto. Na decata pointeresni im se kompjuterite od sto i da bilo drugo image "

"Колку убави работи од нашата традиција заминуваат во минато. Сериозно се размислувам да направиме нешто со што ќе се врати модата на овие работи."

"Уште сабајле и закачив на ќерка ми мартинка на јакната и ептен пресреќна отиде во градинка. Инаку и јас секоја година носам мартинки."

"Јас носам мартинка во моментов, на раката. Ми ја подари девојчето кое го чувам, па морам да ја носам image image Инаку и ќерките имаат."

...

Мартинки

"Традиција е за 1ви март на децата да им се врзуваат мартинки на рацете. Се сеќавате дали бабите ви врзувале мартинки кога сте биле мали? Знам дека еднаш-двапати имав носено кога бев помал и имаше уште деца што носеа. Жива ли е уште оваа традиција?"

"Секоја година, на 1ви март баба ми на мене и на брат ми ни врзуваше мартинки. Сe уште не знам зошто, ама ете, традиција било. Знам дека две-три недели посче тоа мартинката требаше да ја закачиме на дрво.
Нажалост, не гледам деца кои носат мартинки на рацете. Не за друго, туку тоа е знак дека традицијата полека згаснува што и не е толку убаво."

"Традицијата полека се губи, ми се чини како нашата генерација да била последна што го следела обичајот и сега полека дека се губи. Баш пријатно се изненадив пред малку кога ни дојдоа гости дома и видов едно мало дете со мартинка, баш интересно image  "

"А за нас поглупите - што се мартинки?"

"Нешто како алка, исплетена од црвена и бела вуница. Поточно не исплетена, двете нишки се намотуваат една околу другаimage Еве ти на слика подоле... Е тоа се врзува на рака и се носи како алка: "

image

Мартинките, които показват из мк-мрежата са от български сайтове


"Ааааа, па сум видела луѓе со вакви алки, ама не сум знаела дека е традиција да се носат. Ми се допаѓаат. Може сама да си напраам и да си врзам на пример?image Или мора да сум дете и некој да ми врзе?image "

(В Р Македония обичаят е останал най-вече на децата да се връзват мартеници, но ги носят и възрастни.)

"Порано баба ми ми ги правеше, а мајка ми ми ги врзуваше, но сеуште не им го дознав значењето. Мислам дека и на училиште ни врзуваа. Имам зачувано една дома.
Штета што традициите се повеќе избледуваат.. како што знам веќе никој не го почитува врзувањето мартинки. Барем јас не сум видела."

"Мартинките се ставаат на левата рака на први март. И се носат 3 недели во знак на доаѓањето на пролетта."

"Уште од мала ми останала радоста за секој први Март, секоја година си добивам по неколку мартинки ем во чест на денот, ем во чест на мојот именден.
Овој празник имам слушнато западна македонија најповеке го слави.
Мартинката се дава за здравје, за срека, за цутење на годината.
Белото конче означува чистина и невиност, а црвеното конче означува љубов и страст."

"Kaко мала баба ми ми ги правеше, еве сеа веќе и сама си ги правам и обожавам да ги носам, некако ми влеваат позитивна енергија. Кога ќе заврши месецот се вади мартинката, си замислуваш желба и ја оставаш на т.н. незнајно место и желбата као демек ќе ти се исполни.Не верувам во ова ама интересна ствар се мартинкиве image "

"Еве, јас сум големо дете и носам мартичка. И кога ќе видам штрк ќе замислам желба и ќе ја оставам под некој бел камен.
Ете така се прави тоа. image "

"Ова традиција е сеуште жива во Бугарија и Романија - таму секој носи мартинка. според баба ми, тоа е старо-Бугарска традиција, но Романците имат техни се теории.
Jас мислим дека ова е добра традициja, коja напомнja за пролетта."

"И јас знам дека се одржува традицијава во Бугарија.
Лани ова време добив мартинка и си ја носев со мерак, сакам пак image
А ми кажаа да ја закачам на дрво што почнало да цвета, така и направив image "

"Ми подарија едни Бугари на семинар лани, и ја носев цел март, а после тоа ја извадив и ја закачив на првото расцветано дрво - на Јас и Ти, на кружен тек. image
Убав обичај е, симболичен, само кај нас ретко знаат да ти подарат. Велат, подарена мартинка е знак за топло пријателство и среќа."

(Накрая един човек от България им обяснява традицията)

"Народна митологија
На 1 март се смета дека овој ден студии влегува на четириесет метри во земјата. Од месец март може да се очекува се. И добро и лошо, и сонце и снег, и денови на прочистување, подредување на душата.Март е месец во кој народот се подготвува и за едно друго раѓање - Воскресението.
Во народната претстава Баба Марта е своенравна и капризна. Додека се смее, одеднаш заплаче. Често во март, кога има убаво време луѓето се лажат и заработуваат стадата на паша. Во предниот Марта брзо потсетник за себе, испратила студ и мраз, а стадата и пастирите се вкаменяват засекогаш. Познато е дека Марта може лесно да разсмее, но и да разплаче. Нарекуваат ја "единствениот женски месец во календарот", но според една приказна месец март некогаш бил маж. Тој си имал две жени: едната - грда и стара, другата - убава и млада. Кога Март гледал првата времето ставало студено и ветровито, кога погледнал втората - стопляло се и сонцето Греј.
Ритуали
На 1 март бугарката чисти куќата си - да свети и грее од чистота, како пред секој нов почеток, изтупва дюшеците на сонце, подготвува убаво дом.
Гадания и предвидувањата. Мартеницата се врзува за здравје и плодност. По неа девојките можете да познаете и каков ќе биде момъкът, за кого ќе се омажам. Кога ќе видат првата лястовица или щъркел или првото цъфнало дрво, ја остават под камен. Поглеждат ја само кога сонцето се завърти повторно во есен и зима, т.е точно по половина година. Ако под мартеницата се полепнали мравки ќе е беден нивниот избраник. Ако закачат мартеницата на цъфнало дрво, ќе се румен и здрави во текот на целата година. Ако мартеницата се фрли во реката, злото ќе се оттече и се ќе върви како по вода. Многу распространето и до денес е верувањето, дека ако секој си нарече еден ден од март, по него ќе погоди која година му претстои.
Симболи
Мартеницата е типичен бугарски обреден карактер. Закичва се за здравје и долг живот, за плодност и изобилство. Изработува од усукани памучен или волнени конец. Основните бои се бела и црвена. Белата боја е боја, симбол на чистота и невиност, на радост, убавина. Црвеното е боја на виталност, здравје и љубов оган. Црвеното е светлината на горењето и залязващото сонце, на огнот, победата и животот. Во Родопите мартениците се прават од многу бои, во Софија дел од основните бои се сина и црвена. Сината боја е поврзан со небото и водата - два од четирите главни елементи на светот. Се смета за белег на Божествената вечност и заедно со тоа на аристократичност. Зелена боја е знак на плодност, здравје, зголемување, празничност. Кога се прави мартеницата конец задолжително се усуква лево. Традиционалната бугарска мартеница вклучува и различни елементи и симболи: куќиште од охлюви (за здравје и сила), мъниста (против настава), паричка (за просперитет).

Не знам како е во Романија, но ете колку е сакан и почитуван кај нас Бугарите: "

image
 




Гласувай:
4



Няма коментари
Търсене

За този блог
Автор: balkanec
Категория: Новини
Прочетен: 2623136
Постинги: 137
Коментари: 1647
Гласове: 3143
Архив